Bốn trong sáu nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á gồm Thái Lan, Singapore, Philippines và Indonesia đều ghi nhận tốc độ tăng trưởng chậm lại trong quý III/2025 so với cùng kỳ năm trước, phản ánh sức ép xuất khẩu, sản xuất và tiêu dùng nội địa. Trong khi đó, Malaysia và Việt Nam tiếp tục là điểm sáng trong khu vực.

Thái Lan “chật vật” giữa suy thoái sản xuất và xuất khẩu

Theo Hội đồng Phát triển Kinh tế – Xã hội Quốc gia Thái Lan (NESDC), tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Thái Lan trong quý III/2025 chỉ tăng 1,2% so với cùng kỳ năm trước, giảm mạnh so với mức 2,8% ở quý II. Đây là mức tăng trưởng năm thấp nhất kể từ quý III/2021.

Trên cơ sở điều chỉnh mùa vụ, nền kinh tế Thái Lan thậm chí sụt 0,6% so với quý trước vốn là mức giảm quý đầu tiên kể từ gần 3 năm nay.

Sự sụt giảm này bắt nguồn từ ngành sản xuất, khi sản lượng công nghiệp đặc biệt là ôtô, máy móc và cao su đi xuống. Ngành chế biến chế tạo ghi nhận mức giảm 1,6% sau 6 quý tăng liên tiếp.

Xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ cũng mất đà, tăng 6,9% trong quý III, thấp hơn nhiều so với mức 11,2% của quý II. NESDC khẳng định nguyên nhân một phần là do thuế quan Mỹ mới được áp dụng, ảnh hưởng đến nhu cầu xuất khẩu máy tính và các sản phẩm sản xuất khác, cùng với sự giảm tốc của ngành du lịch.

Tổng thư ký NESDC Onfa Vejjajiva cho biết: “Sản xuất chế tạo giảm do xuất khẩu chững lại, phần lớn chịu ảnh hưởng từ thuế quan Mỹ.”

Trước tình trạng này, NESDC đã hạ dự báo tăng trưởng năm 2025 xuống còn 2,0% (từ khoảng 1,8–2,3% trước đó), đồng thời cảnh báo xuất khẩu có thể quay đầu giảm 0,3% trong năm 2026 nếu các biện pháp bảo hộ tiếp tục kéo dài.

Bất chấp những khó khăn, NESDC cho rằng chi tiêu nội địa, đặc biệt tiêu dùng cá nhân, sẽ tiếp tục là “bệ đỡ chính” giúp tránh suy thoái kỹ thuật, và kêu gọi chính phủ đẩy nhanh giải ngân ngân sách, tìm thị trường xuất khẩu mới, đồng thời hỗ trợ nông nghiệp để vực dậy tăng trưởng. 

Singapore, Philippines, Indonesia – tăng trưởng giảm tốc

Tại Singapore, hoạt động sản xuất trong quý III/2025 không tăng so với quý trước, trong khi quý II tăng trưởng tới 5%. Điều này kéo theo tốc độ tăng GDP sơ bộ của nước này xuống còn khoảng 2,9% so với cùng kỳ, thấp hơn nhiều so với quý trước. (Nguồn phân tích ban đầu từ báo chí kinh tế).

Ở Indonesia, sự chậm lại chủ yếu đến từ chi tiêu hộ gia đình - động lực chiếm khoảng một nửa GDP nước này chỉ tăng 4,89%, khiến GDP quý III giảm xuống còn 5,04%.

Tương tự, tại Philippines, chi tiêu tiêu dùng của hộ gia đình chỉ tăng 4,1% trong quý III, giảm so với 5,3% của quý II. Nhà kinh tế trưởng của Oxford Economics, Sunny Liu, nhận định: “Chi tiêu hộ gia đình – động lực tăng trưởng chính (chiếm khoảng 70% GDP) đã mất đà dù lạm phát vẫn duy trì ở mức thấp.”

Bên cạnh đó, ông Liu cho biết nền kinh tế Philippines còn chịu ảnh hưởng từ các cơn bão liên tiếp trong khoảng tháng 7 - 9, cũng như tâm lý đầu tư giảm do những cáo buộc tham nhũng trong dự án kiểm soát lũ, khiến niềm tin công chúng bị xói mòn.

Malaysia và Việt Nam tiếp tục là điểm sáng

Khác với xu hướng chung của khu vực, Malaysia ghi nhận tăng trưởng GDP quý III mạnh hơn, đạt khoảng 5,2%, cao hơn mức 4,4% của quý II. Sự phục hồi đến từ xuất khẩu ròng hưởng lợi từ ngành khai thác mỏ hồi phục dù chi tiêu tư nhân có phần chậm lại (từ 5,3% xuống còn 5,0%). Thống đốc Ngân hàng Trung ương Malaysia Abdul Rasheed Ghaffour nhấn mạnh: chi tiêu hộ gia đình dự báo vẫn mạnh, được hỗ trợ bởi việc làm và tăng lương, cùng các chương trình trợ cấp tiền mặt của chính phủ.

Điểm sáng nổi bật nhất là Việt Nam, khi nền kinh tế tiếp tục tăng tốc trong quý III/2025, đạt mức tăng trưởng cao khoảng 8,2% theo các phân tích trước đây nhờ sự bùng nổ trong sản xuất, xây dựng và dịch vụ. Ông Shivaan Tandon, nhà kinh tế thị trường của Capital Economics, dự báo kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục duy trì đà tốt trong thời gian tới bất chấp biến động toàn cầu, và lợi thế xuất khẩu sang Mỹ vẫn được bảo đảm khi các nước khác trong khu vực cũng chịu thuế quan tương tự.

Nhìn chung, tình hình kinh tế Đông Nam Á trong quý III/2025 phản ánh bức tranh phân hoá rõ nét: những quốc gia phụ thuộc xuất khẩu và sản xuất như Thái Lan, Singapore, Philippines và Indonesia đang gặp thách thức lớn từ bối cảnh thương mại toàn cầu và chi phí tăng cao, trong khi Malaysia và Việt Nam tiếp tục là “điểm sáng” của khu vực. Trong bối cảnh này, các nền kinh tế khó khăn cần triển khai mạnh các biện pháp kích thích nội địa, tìm kiếm các thị trường mới và đẩy nhanh tiến độ đầu tư công để duy trì đà tăng trưởng bền vững.

Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương tổng hợp