Underline menu menu close

Chiến dịch thuế quan toàn cầu của Hoa Kỳ

04:59 - 15/09/2025

Chiến dịch thuế quan toàn cầu của Hoa Kỳ bắt đầu từ việc Tổng thống Donald Trump ban hành Sắc lệnh Hành pháp số 14257 ngày 2 tháng 4 năm 2025 áp dụng thuế đối ứng trên diện rộng đối với hàng hóa nhập khẩu, với mục tiêu giảm thâm hụt thương mại kéo dài, bảo vệ an ninh kinh tế và thúc đẩy phục hồi sản xuất trong nước. Chính sách này quy định mức thuế cơ bản 10% đối với hầu hết hàng nhập khẩu, đồng thời áp mức cao hơn (11%–50%) cho các quốc gia có thâm hụt thương mại lớn hoặc duy trì các rào cản thương mại đáng kể. Sau khi Hoa Kỳ ban hành chính sách thuế trên, từ tháng 4 đến tháng 8/2025 đã có khoảng 90 quốc gia và vùng lãnh thổ đã đàm phán với Hoa Kỳ nhằm điều chỉnh mức thuế và bảo vệ lợi ích thương mại với kết quả đạt được khác nhau. Chính sách thuế đối ứng của Hoa Kỳ mang lại nguồn thu ngân sách đáng kể và được xem là công cụ gây sức ép hiệu quả trong đàm phán thương mại nhưng cũng tiềm ẩn những tác động tiêu cực, gây nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng, gia tăng căng thẳng thương mại và áp lực lạm phát toàn cầu.

Ngày 2 tháng 4 năm 2025 (giờ Washington, tức ngày 3 tháng 4 giờ Việt Nam), Tổng thống Donald Trump ký ban hành Sắc lệnh Hành pháp số 14257, chính thức công bố áp dụng thuế đối ứng (reciprocal tarriffs) đối với hàng nhập khẩu từ khoảng 180 nền kinh tế trên thế giới. Mục tiêu của chính sách này là giảm thâm hụt thương mại kéo dài của Hoa Kỳ (đã tồn tại từ thập niên 1970), bảo vệ an ninh kinh tế quốc gia, và thúc đẩy phục hồi các ngành sản xuất nội địa (thông qua việc trung hòa thực tiễn thương mại không công bằng từ phía các nước đối tác, như mức thuế cao hơn, trợ cấp, hoặc rào cản phi thuế).

Theo sắc lệnh này:

  • Kể từ ngày 5 tháng 4 năm 2025, hầu hết hàng hóa nhập khẩu vào Hoa Kỳ sẽ phải chịu mức thuế cơ bản là 10%.
  • Kể từ ngày 9 tháng 4 năm 2025, các quốc gia có mức thâm hụt thương mại lớn với Hoa Kỳ sẽ phải đối mặt với mức thuế đối ứng cao hơn, dao động từ 11% đến 50%, tùy thuộc vào mức độ thâm hụt và các yếu tố liên quan khác như trợ cấp hoặc rào cản thương mại. Ví dụ: Các đối tác xuất khẩu thủy sản lớn như Thái Lan sẽ chịu mức 36%, Ấn Độ 26%, Indonesia 32%, Ecuador 10%.
  • Các mức thuế này được áp dụng bổ sung, ngoài các khoản thuế ngành đặc thù đã tồn tại trước đó, chẳng hạn như thuế đối với ô tô ở mức 25%, thép 50%, và nhôm 50% theo các quy định tại Điều 232 và 301, Luật Thương mại Hoa Kỳ.
  • Các trường hợp ngoại lệ: Một số sản phẩm như năng lượng, dược phẩm, khoáng sản không có nguồn cung nội địa, đồng, bán dẫn, gỗ, và vàng miếng được miễn trừ; hàng hóa có giá trị dưới 800 USD tạm thời được miễn thuế đến ngày 29 tháng 8 năm 2025. Tuy nhiên, quy định này bị hủy bỏ sớm hơn đối với hàng từ Trung Quốc và Hồng Kông.

Sắc lệnh cũng trao quyền cho Tổng thống Trump điều chỉnh linh hoạt các mức thuế dựa trên tiến độ đàm phán và phản ứng từ các quốc gia đối tác. Ban đầu, Nhà Trắng thông báo các biện pháp sẽ có hiệu lực từ ngày 9 tháng 4 năm 2025, nhưng sau đó đã tạm hoãn 90 ngày (đến ngày 8 tháng 7 năm 2025) để mở đường cho các cuộc đàm phán, với kỳ vọng đạt được "90 thỏa thuận trong vòng 90 ngày". Tuy nhiên, Trung Quốc không được hưởng quy định hoãn này ngay từ đầu. Mức thuế đối ứng 30% (bao gồm cả khoản thuế fentanyl 20% đã áp dụng từ ngày 4 tháng 2 năm 2025) được thi hành ngay lập tức từ ngày 9 tháng 4 năm 2025, sau khi Bắc Kinh đáp trả bằng cách đe dọa tăng thuế lên mức 84% và hạn chế xuất khẩu đất hiếm. Lý do chính là ông Trump cáo buộc Trung Quốc là nguồn gốc chính gây ra thâm hụt thương mại khổng lồ của Hoa Kỳ (hàng trăm tỷ USD mỗi năm) cùng các thực tiễn thương mại không công bằng như trợ cấp và đánh cắp công nghệ, dẫn đến tình trạng căng thẳng leo thang ngay từ giai đoạn đầu.

Trong những ngày đầu tháng 7 năm 2025, Chính quyền Hoa Kỳ đã liên tiếp gửi thông báo về các mức thuế đối ứng mới đến các nhóm quốc gia chưa đạt được thỏa thuận thương mại, nhằm tăng cường sức ép ngoại giao và thúc đẩy đàm phán. Ngày 7 tháng 7, Tổng thống Trump đã công bố qua mạng xã hội Truth Social rằng đã gửi thư đến 14 quốc gia, trong đó có hai đồng minh lớn là Nhật Bản và Hàn Quốc, với các mức thuế dao động từ 25% đến 40% đối với hàng hóa nhập khẩu từ các nước này (cụ thể: 25% đối với Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, Kazakhstan, Tunisia; 30% đối với Nam Phi, Bosnia; 32% đối với Indonesia; 35% đối với Bangladesh, Serbia; 36% đối với Campuchia, Thái Lan; 40% đối với Lào, Myanmar), và các mức thuế này sẽ có hiệu lực từ ngày 1 tháng 8 năm 2025 (sau đó được điều chỉnh chính thức từ ngày 7 tháng 8).

Tiếp đó, ngày 9 tháng 7, ông Trump gửi thông báo đến thêm 8 quốc gia (Brazil, Philippines, Sri Lanka, Algeria, Iraq, Libya, Brunei, Moldova), áp dụng các mức thuế từ 20% đến 50% (thấp nhất là 20% đối với Philippines; 25% đối với Brunei, Moldova; 30% đối với Sri Lanka, Algeria, Iraq, Libya; và cao nhất là 50% đối với Brazil), cũng có hiệu lực từ ngày 1 tháng 8 năm 2025. Trước đó, ngày 10 tháng 7, Tổng thống Trump đã thông báo tăng mức thuế nhập khẩu từ Canada lên 35% bắt đầu từ ngày 1 tháng 8 năm 2025, một động thái được giải thích là nhằm gây sức ép lên Ottawa trong các vấn đề an ninh biên giới, đặc biệt là dòng chảy ma túy fentanyl. Chỉ vài ngày sau, ngày 12 tháng 7, ông tiếp tục đe dọa áp dụng mức thuế 30% đối với hàng hóa xuất khẩu từ Liên minh Châu Âu và Mexico bắt đầu từ ngày 1 tháng 8 năm 2025 nếu các bên không đạt được thỏa thuận kịp thời. Cuối tháng 7 năm 2025, sau các cuộc đàm phán khẩn cấp và căng thẳng với một số đối tác quan trọng, chính quyền Hoa Kỳ đã đạt được một số thỏa thuận khung quan trọng, được công bố chính thức qua Sắc lệnh Hành pháp ngày 31 tháng 7 năm 2025 (Executive Order, hay còn gọi là EO ngày 31/7).

 

Đàm phán giữa Hòa Kỳ và các nước đối tác về thuế đối ứng

Kể từ sau khi Sắc lệnh thuế đối ứng được công bố, khoảng 90 quốc gia đã chủ động tham gia đàm phán với Hoa Kỳ, tập trung vào việc giảm các rào cản thương mại, tăng cường đầu tư vào nền kinh tế Hoa Kỳ, mua sắm hàng hóa Hoa Kỳ (như năng lượng, nông sản và máy bay), cũng như cam kết hợp tác về an ninh (ví dụ như giảm mua dầu mỏ từ Nga hoặc hỗ trợ chống lại trung chuyển ma túy fentanyl). Ông Trump đã sử dụng các biện pháp thuế quan làm đòn bẩy ngoại giao, thường xuyên đe dọa tăng mức thuế để thúc đẩy nhượng bộ từ phía đối tác. Đến ngày 12 tháng 8 năm 2025, khoảng 18 thỏa thuận đã được thống nhất, nhưng nhiều quốc gia khác không thành công, dẫn đến việc phải chịu mức thuế cao hơn. Dưới đây là tổng hợp về quá trình đàm phán, kết quả đạt được, các thỏa thuận chính và mức thuế hiện tại đối với từng đối tác quan trọng, dựa trên các sắc lệnh hành pháp, thư từ Tổng thống Donald Trump và các báo cáo chính thức:

Liên minh Châu Âu (EU): Quá trình đàm phán được khởi động ngay sau khi Sắc lệnh thuế đối ứng được ban hành, với trọng tâm là giảm mức thuế đối ứng ban đầu (khoảng 20-30%) và tránh các biện pháp trả đũa từ EU (ước tính có thể lên đến 26 tỷ euro). Kết quả là hai bên đạt được thỏa thuận khung, theo đó hầu hết hàng hóa EU nhập khẩu vào Hoa Kỳ chỉ chịu mức thuế 15% (thay vì 30% như thông báo ban đầu), đổi lại, EU cam kết mua 750 tỷ USD từ Hoa Kỳ và đầu tư thêm 600 tỷ USD vào nền kinh tế Hoa Kỳ trong nhiệm kỳ của ông Trump. Mức thuế này đã được áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025, góp phần giảm thâm hụt thương mại Hoa Kỳ-EU khoảng 10%, nhưng vẫn làm tăng giá hàng hóa châu Âu tại thị trường Hoa Kỳ.

Nhật Bản: Đàm phán tập trung vào lĩnh vực ô tô và bán dẫn, nhằm giảm mức thuế ban đầu từ 25%. Kết quả đạt được là thỏa thuận lớn, với mức thuế giảm xuống 15% (thay vì 25-27,5% như trước), đổi lấy gói đầu tư 550 tỷ USD từ Nhật Bản vào Hoa Kỳ, bao gồm mua 100 máy bay Boeing, tăng mua vũ khí từ 14 lên 17 tỷ USD mỗi năm, và mở rộng thị trường cho nông sản Hoa Kỳ như gạo, ô tô. Mức thuế hiện tại là 15%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Vương quốc Anh: Trong bối cảnh hậu Brexit, đàm phán chú trọng vào ô tô và thép, giảm mức thuế ban đầu từ 15-20%. Kết quả là thỏa thuận song phương, với mức thuế thấp nhất là 10%, đổi lấy việc Anh mở rộng tiếp cận thị trường cho hàng hóa Hoa Kỳ. Mức thuế hiện tại là 10%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Hàn Quốc: Đàm phán xoay quanh bán dẫn và mở cửa thị trường, giảm mức thuế ban đầu từ 25%. Kết quả đạt được là thỏa thuận với mức thuế 15%, đổi lấy các cam kết mở cửa thị trường cho hàng hóa Hoa Kỳ. Mức thuế hiện tại là 15%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Canada: Đàm phán gặp khó khăn do các vấn đề an ninh biên giới liên quan đến ma túy fentanyl và di cư, dù mức thuế ban đầu chỉ ở 12-25%. Kết quả thất bại, dẫn đến mức thuế tăng lên 35%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025 đối với hàng hóa không thuộc khuôn khổ Hiệp định Hoa Kỳ - Mexico - Canada (USMCA, chiếm khoảng 85% thương mại được miễn thuế). Thủ tướng Canada Mark Carney đã chỉ trích đây là biện pháp "bất công".

Mexico: Đàm phán tập trung vào kiểm soát biên giới và chống fentanyl, với mức thuế ban đầu 25%. Kết quả là thỏa thuận tạm thời, hoãn việc tăng thuế lên 30% trong 90 ngày (đến khoảng ngày 31 tháng 10 năm 2025).

Brazil: Đàm phán thất bại do Brazil tiếp tục mua dầu mỏ từ Nga và các vấn đề nội bộ (như cáo buộc chính phủ Lula "đàn áp" cựu Tổng thống Bolsonaro). Mức thuế ban đầu 10-25% đã tăng lên 50% theo sắc lệnh ngày 30 tháng 7 năm 2025, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025. Brazil đã đe dọa trả đũa nhưng chưa thực hiện.

Ấn Độ: Đàm phán không thành công do Ấn Độ duy trì giao thương với Nga, dẫn đến mức thuế 50% (với đe dọa tăng thêm 25% từ ngày 27 tháng 8 năm 2025 nếu không thay đổi). Mức thuế hiện tại là 50%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Việt Nam: Đàm phán nhằm giảm mức thuế ban đầu 46%, tập trung vào dệt may và điện tử. Kết quả là thỏa thuận sơ bộ với mức thuế 20% (và 40% đối với hàng hóa chuyển khẩu), đổi lấy cam kết mua năng lượng Hoa Kỳ. Mức thuế hiện tại là 20%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025 (Thông tin dựa trên các nguồn báo chí, chưa có xác nhận chính thức từ chính phủ hai bên).

Indonesia: Đàm phán xoay quanh niken và dầu cọ, giảm mức thuế ban đầu từ 20%. Kết quả là thỏa thuận với mức thuế 19%, đổi lấy việc Indonesia mua 15 tỷ USD năng lượng, 4,5 tỷ USD nông sản và 50 máy bay Boeing. Mức thuế hiện tại là 19%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Thái Lan: Đàm phán tập trung vào điện tử và cao su, giảm mức thuế ban đầu từ 36%. Kết quả đạt được là thỏa thuận với mức thuế 15-20%. Mức thuế hiện tại là 15-20%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Philippines: Sau chuyến thăm Nhà Trắng của Tổng thống Ferdinand Marcos Jr., đàm phán dẫn đến thỏa thuận giảm mức thuế ban đầu từ 20-30% xuống 19%, đổi lấy việc mở cửa thị trường cho ô tô Hoa Kỳ và miễn thuế 0% cho hàng hóa Hoa Kỳ vào Philippines. Mức thuế hiện tại là 19%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Fiji: Đàm phán nhanh chóng do quy mô thương mại nhỏ, tập trung vào nước đóng chai, giảm mức thuế ban đầu từ 32%. Kết quả là thỏa thuận với mức thuế 15%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Thổ Nhĩ Kỳ: Đàm phán thất bại do Thổ Nhĩ Kỳ mua dầu Nga, giữ mức thuế ban đầu 30%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Nam Phi: Không đạt thỏa thuận, giữ mức thuế ban đầu 30%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025. Nam Phi đang xem xét các biện pháp trả đũa.

Argentina: Đàm phán thành công dưới thời Tổng thống Javier Milei, giảm mức thuế ban đầu từ 20% xuống 15%. Mức thuế hiện tại là 15%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Bangladesh: Đàm phán thành công về dệt may, giảm mức thuế ban đầu từ 20% xuống 15%. Mức thuế hiện tại là 15%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Sri Lanka: Đàm phán thất bại, giữ mức thuế ban đầu 20%. Mức thuế hiện tại là 20%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Algeria: Không đàm phán sâu, giữ mức thuế ban đầu 30%. Mức thuế hiện tại là 30%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Angola: Đàm phán về dầu mỏ nhưng không thành công, giữ mức thuế ban đầu 30%. Mức thuế hiện tại là 30%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Afghanistan: Do quy mô thương mại nhỏ, giữ mức thuế ban đầu 15% mà không có thay đổi đáng kể. Mức thuế hiện tại là 15%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025.

Trung Quốc: Đàm phán giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh căng thẳng cao, với trọng tâm là giảm mức thuế đối ứng ban đầu 30%. Hai bên đã đạt được thỏa thuận hòa hoãn tạm thời (truce), theo đó tạm hoãn việc tăng thuế để tiếp tục thảo luận toàn diện về các vấn đề công nghệ và thương mại. Thỏa thuận này được gia hạn thêm 90 ngày đến ngày 10 tháng 11 năm 2025, giúp tránh tình trạng thuế quan leo thang lên mức 145% từ phía Hoa Kỳ và 125% từ phía Trung Quốc. Mức thuế hiện tại là 30%, áp dụng từ ngày 7 tháng 8 năm 2025, nhưng có thể thay đổi tùy thuộc vào kết quả đàm phán sắp tới.

Trong bối cảnh các cuộc đàm phán song phương với các quốc gia đối tác đang diễn ra sôi nổi, chính quyền Hoa Kỳ đã quyết định gia hạn lần thứ hai việc hoãn áp dụng đầy đủ các biện pháp thuế quan đối ứng. Cụ thể, qua Sắc lệnh Hành pháp ngày 7 tháng 7 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã gia hạn việc hoãn từ ngày 8 tháng 7 đến ngày 1 tháng 8 năm 2025, cho các bên có thêm thời gian tiếp tục thảo luận và đạt được các thỏa thuận cụ thể. Tuy nhiên, kể từ ngày 7 tháng 8 năm 2025, các biện pháp thuế quan đã chính thức được áp dụng đầy đủ đối với khoảng 90 quốc gia, với mức thuế trung bình toàn cầu khoảng 18,6%. Đến ngày 21 tháng 8 năm 2025, một số trường hợp hoãn riêng lẻ vẫn được duy trì, chẳng hạn như đối với Mexico (hoãn đến 31 tháng 10 năm 2025) và Trung Quốc (hoãn đến 10 tháng 11 năm 2025).

Bảng thống kê mức thuế quan áp dụng hiện tại, đến ngày 21/8/2025

Quốc gia/Khu vực

Mức thuế hiện tại (%)

Ghi chú

Liên minh Châu Âu

15

Từ ngày 7/8; cam kết mua 750 tỷ USD năng lượng, đầu tư 600 tỷ USD.

Nhật Bản

15

Từ ngày 7/8; đầu tư 550 tỷ USD.

Vương quốc Anh

10

Từ ngày 7/8; mở rộng tiếp cận thị trường.

Hàn Quốc

15

Từ ngày 7/8; mở cửa thị trường.

Canada

35

Từ ngày 7/8; hàng hóa thuộc USMCA được miễn.

Mexico

25

Hoãn tăng lên 30% đến ngày 31/10.

Trung Quốc

30

Hoãn đến ngày 10/11.

Brazil

50

Từ ngày 7/8; do mua dầu mỏ từ Nga.

Ấn Độ

50

Từ ngày 7/8; dự kiến tăng thêm 25% từ ngày 27/8 do giao thương với Nga.

Việt Nam

20 (40% đối với hàng chuyển khẩu)

Từ ngày 7/8 (chưa chính thức).

Indonesia

19

Từ ngày 7/8; mua năng lượng và nông sản.

Thái Lan

15-20

Từ ngày 7/8.

Philippines

19

Từ ngày 7/8; mở thị trường ô tô.

Fiji

15

Từ ngày 7/8.

Thổ Nhĩ Kỳ

30

Từ ngày 7/8.

Nam Phi

30

Từ ngày 7/8.

Argentina

15

Từ ngày 7/8.

Bangladesh

15

Từ ngày 7/8.

Sri Lanka

20

Từ ngày 7/8.

Algeria

30

Từ ngày 7/8.

Angola

30

Từ ngày 7/8.

Afghanistan

15

Từ ngày 7/8.

 

Một số đánh giá và nhận định

Báo cáo của Nhà Trắng cho biết khoản thuế đối ứng mới đem lại nguồn thu đáng kể cho Hoa Kỳ. Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent ước tính đến nay đã thu được khoảng 100 tỷ USD, dự kiến cán mốc 300 tỷ USD vào cuối năm. Chính quyền Trump tuyên bố các chính sách này nhằm thiết lập mối quan hệ thương mại “công bằng, có đi có lại hơn” và khẳng định sẽ không tiếp tục hoãn thêm lần nào nữa nếu không có thỏa thuận bền vững. Thực tế cho đến cuối tháng 7, ngoài Anh và Việt Nam, Hoa Kỳ mới chỉ đạt một số khung thỏa thuận, với Trung Quốc và Ấn Độ chưa chốt được. Việc Hoa Kỳ tiếp tục kéo dài thời hạn 90 ngày sang 1/8 đã tạo áp lực đàm phán tăng tốc, nhưng cũng khiến không ít đối tác (nhất là các nước xuất khẩu nhỏ) lo ngại trước viễn cảnh mức thuế cao có thể áp dụng đúng hạn.

Quyết định của Hoa Kỳ về việc áp thuế đối ứng đánh dấu sự leo thang mạnh mẽ trong chính sách thương mại của ông Trump. Về ngắn hạn, chính sách này mang lại nguồn thu lớn cho ngân sách Hoa Kỳ và tạo lợi thế chính trị khi “nhắm vào” các đối tác lớn, thực thi cam kết với cử tri về cam kết bảo hộ sản xuất trong nước. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo các biện pháp này có thể gây bất ổn kinh tế toàn cầu. Trưởng bộ phận kinh tế của Liên hợp quốc (UNCTAD) cho rằng thương chiến và rào cản thương mại lớn là “độc dược” đe dọa niềm tin đầu tư và tăng trưởng. Theo đánh giá của các tổ chức của Liên Hợp Quốc, tranh chấp thuế quan có thể khiến thương mại toàn cầu giảm khoảng 3%-7% và GDP toàn cầu giảm 0,7%, trong đó các nền kinh tế đang phát triển thiệt hại nặng nhất. Bà Pamela Coke-Hamilton (Giám đốc ITC) nhận định con số tổn thất của các nước nghèo thậm chí còn lớn hơn nhiều lần so với viện trợ phát triển bị cắt giảm; các nước xuất khẩu nhỏ như Bangladesh, Myanmar buộc phải tìm thị trường thay thế để bù đắp lượng xuất khẩu Hoa Kỳ bị mất. Việc Hoa Kỳ đơn phương điều chỉnh thuế theo sắc lệnh cũng khiến cộng đồng doanh nghiệp toàn cầu khó lường trước chi phí đầu vào, có thể làm tăng lạm phát.

Tuy nhiên, cũng phải ghi nhận một số kết quả tích cực cho đàm phán. Mối lo về thuế quan buộc Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines, Indonesia… phải nhượng bộ nhằm bảo vệ tiếp cận thị trường Hoa Kỳ. Một số nhà quan sát cho rằng việc Hoa Kỳ giảm một số mức thuế đề xuất ban đầu (như với Nhật Bản, Philippines, Indonesia) là tín hiệu thiện chí để thúc đẩy các cuộc đàm phán hai bên. Trong một số trường hợp, Hoa Kỳ cũng đã chia sẻ lợi ích thuế (zero-for-zero) cho một số mặt hàng chiến lược (máy bay, dược phẩm, linh kiện) như trong thỏa thuận với EU và Nhật để tránh đối đầu toàn diện. Trên chính trường nội bộ, Tổng thống Trump có thể xem chiến dịch thuế quan này là cách uy hiếp thúc đẩy các đối tác phải “mở cửa” thị trường cho hàng Hoa Kỳ (như yêu cầu Mexico đẩy mạnh ngăn chặn ma túy) và kết quả là một số nước đã đồng ý mua nhiều nông sản, khí đốt, công nghệ Hoa Kỳ hơn.

Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn đánh giá hạn chế và rủi ro của chiến lược này là rõ ràng. Việc áp đặt hàng loạt biện pháp đơn phương làm gia tăng căng thẳng thương mại với cả đồng minh và đối tác lớn, dễ châm ngòi cho trả đũa (EU đã chuẩn bị sẵn biện pháp đáp trả nếu đàm phán thất bại). Thị trường tài chính và doanh nghiệp toàn cầu đang theo dõi từng bước đi của chính quyền Trump, vì “mức thuế do một người quyết định” là điều các nhà đầu tư rất lo ngại. Không ít ý kiến cho rằng việc thiên về bảo hộ cực đoan có thể làm tổn hại những định chế thương mại lâu đời và sự ổn định của chuỗi cung ứng. Như Phó Tổng thư ký ITC Pamela Coke-Hamilton cảnh báo, nếu căng thẳng này tiếp diễn, có thể dẫn đến “một mức giảm 80% thương mại” giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, kéo theo hiệu ứng domino khủng khiếp đối với thế giới. Ở góc độ trong nước Hoa Kỳ, dù chính sách thuế quan được quảng bá là tăng thu ngân sách, nhiều chuyên gia kinh tế cảnh báo người tiêu dùng Hoa Kỳ cuối cùng sẽ chịu chi phí cao hơn (khi doanh nghiệp chuyển gánh nặng cho khách hàng) và rủi ro đẩy lạm phát tăng cao trở lại.

Nhìn chung, chính sách thuế quan toàn cầu của Hoa Kỳ kể từ đầu tháng 4 đến nay đã làm thay đổi quan hệ thương mại song phương với hầu hết các nền kinh tế lớn. Nó cho thấy chính quyền Trump tìm mọi cách ép các đối tác phải nhượng bộ trước thời hạn ngắn, nhưng kết quả cuối cùng vẫn rất phụ thuộc vào khả năng nhượng bộ lẫn nhau. Các thỏa thuận với Việt Nam, Nhật Bản, Philippines, Indonesia… chỉ là những tiền đề ban đầu trong tiến trình đàm phán sâu hơn. Việc chốt được mức 15% chung với EU và Mexico (dưới mức 30% đe dọa) được xem là thắng lợi quan trọng cho cả hai bên, giảm bớt nguy cơ một cuộc chiến thương mại toàn diện. Tuy nhiên, chính sự không chắc chắn và gia tốc đàm phán kiểu “ép nước đến chân tường” đã khiến nhiều chuyên gia không đánh giá cao tính nhất quán và bền vững của các thỏa thuận hiện tại.

Tổng số bài đăng 349.

Tiêu đề Ngày
Hiệp định RCEP tiếp tục thu hút sự quan tâm của một số nền kinh tế 04-11-2024
Phiên họp lần thứ 6 Uỷ ban hỗn hợp Hiệp định Thương mại Hàng hoá ASEAN - Ấn Độ (AITIGA JC 6) sẽ diễn ra từ ngày 18-22/11/2024 tại New Delhi, Ấn Độ 04-11-2024
Tiếp tục tăng cường hợp tác kinh tế ASEAN, Australia và New Zealand thông qua đẩy mạnh phổ biến, áp dụng Hiệp định thành lập Khu vực thương mại tự do ASEAN – Australia – New Zealand (AANZFTA) 30-10-2024
HIỆP ĐỊNH KHUNG VỀ KINH TẾ SỐ TRONG ASEAN (DEFA) VÀ TÌNH HÌNH ĐÀM PHÁN HIỆP ĐỊNH TRONG NĂM 2024 29-10-2024
Phiên họp lần thứ 108 của Uỷ ban điều phối ASEAN về dịch vụ (CCS 108) và các nhóm họp liên quan tại Gia-các-ta, In-đô-nê-xi-a (21-25/10/2024) 29-10-2024
Hội thảo Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) và cơ hội thúc đẩy xuất khẩu hàng nông sản Việt Nam: Nhiều khuyến nghị về cơ hội, thách thức và giải pháp cho doanh nghiệp xuất khẩu nông sản 28-10-2024
Hội nghị Hội đồng cộng đồng Kinh tế ASEAN lần thứ 24 11-10-2024
Thủ tướng Phạm Minh Chính và lãnh đạo các nước ASEAN tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 44, 45 và các hội nghị liên quan tại Viêng Chăn, Lào 10-10-2024
Thủ tướng đến Lào dự Hội nghị Cấp cao ASEAN 10-10-2024
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân tham dự Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế các nước Campuchia - Lào - Myanmar - Việt Nam lần thứ 16 24-09-2024