Ngày 8 tháng 10 năm 2025 tại Langkawi, Malaysia, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) và Viện Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADBI) đã phối hợp tổ chức Hội thảo Nâng cao nhận thức về Cơ chế Giải quyết tranh chấp thay thế (ADR) bên lề cuộc họp Ủy ban Tư vấn chung về Tạo thuận lợi thương mại ASEAN (ATF-JCC). Hội thảo nhằm giúp các cán bộ của ASEAN hiểu rõ hơn về các phương thức giải quyết tranh chấp như tham vấn, môi giới, hòa giải và trung gian; chia sẻ kinh nghiệm quốc tế; và thảo luận khả năng áp dụng ADR trong việc hỗ trợ tạo thuận lợi thương mại, hội nhập khu vực và duy trì hợp tác kinh tế bền vững trong ASEAN.

Hội thảo Nâng cao nhận thức về Cơ chế Giải quyết tranh chấp thay thế (ADR) được Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) và Viện Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADBI) đồng tổ chức vào ngày 08 tháng 10 năm 2025 tại Langkawi, Malaysia. Hội thảo được tổ chức bên lề Hội nghị Ủy ban Tham vấn chung về Tạo thuận lợi thương mại ASEAN (ATF-JCC) nhằm tăng cường sự gắn kết giữa cơ chế giải quyết tranh chấp và chương trình tạo thuận lợi thương mại của ASEAN.

Trong bối cảnh ASEAN tiếp tục thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực sâu rộng hơn, nhu cầu về các cơ chế giải quyết tranh chấp hiệu quả, hợp tác và mang tính xây dựng ngày càng trở nên quan trọng nhằm bảo đảm thương mại và đầu tư được thông suốt, củng cố lòng tin và duy trì tính bền vững kinh tế.

Các phương thức ADR - bao gồm tham vấn, môi giới, hòa giải và trung gian - mang lại cách tiếp cận linh hoạt, có thể bổ trợ hiệu quả cho các cơ chế giải quyết tranh chấp liên chính phủ hiện có, như Cơ chế giải quyết tranh chấp tăng cường của ASEAN (EDSM).

Hội thảo hướng tới các mục tiêu chính:
1.    Nâng cao nhận thức về các phương thức ADR và khả năng áp dụng vào lĩnh vực thương mại và đầu tư của ASEAN;
2.    Trao đổi về vai trò của ADR trong giải quyết tranh chấp giữa các quốc gia, rút ra bài học từ EDSM của ASEAN và các thực tiễn quốc tế;
3.    Giới thiệu việc áp dụng ADR trong giải quyết tranh chấp thương mại và đầu tư quốc tế;
4.    Thảo luận các ứng dụng thực tiễn của ADR trong chương trình tạo thuận lợi thương mại và hội nhập kinh tế của ASEAN.

Trong suốt hội thảo, các đại biểu đã chia sẻ quan điểm về việc ADR có thể giúp ngăn ngừa leo thang tranh chấp, giảm chi phí, rút ngắn thời gian xử lý và duy trì mối quan hệ hợp tác giữa các quốc gia và doanh nghiệp. Hội thảo cũng xác định nhu cầu tăng cường năng lực và đào tạo chuyên môn về ADR trong các cơ quan ASEAN.

Các phiên thảo luận tập trung vào: lịch sử và nguyên lý của ADR; vai trò của ADR trong các tranh chấp giữa quốc gia trong thương mại quốc tế; cùng với khả năng áp dụng cơ chế này vào các lĩnh vực thuộc phạm vi công tác của ATF-JCC như hàng rào phi thuế quan, thủ tục hải quan và tạo thuận lợi thương mại.

Hội thảo khép lại với phần tổng kết của Giáo sư Rajesh Sharma, cùng với thảo luận của đại diện ADB và ADBI về hướng đi tiếp theo, bao gồm hợp tác trong đào tạo, nghiên cứu và hỗ trợ kỹ thuật cho ASEAN trong việc ứng dụng ADR.

Thông qua việc tăng cường hiểu biết về các cơ chế giải quyết tranh chấp thay thế, hội thảo được kỳ vọng sẽ góp phần giúp ASEAN xây dựng một môi trường kinh tế hợp tác, dựa trên luật lệ và thân thiện với doanh nghiệp, hướng tới mục tiêu hội nhập kinh tế sâu rộng và phát triển bền vững của khu vực.

Nguồn: Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương tổng hợp