Chiều 16/9 (giờ Việt Nam), Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) công bố Báo cáo Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index – GII) 2025 tại Geneva, Thụy Sĩ. Theo đó, Việt Nam tiếp tục giữ vững vị trí 44/139 quốc gia và nền kinh tế, đồng thời đứng thứ 3 trong ASEAN, chỉ sau Singapore và Malaysia, vượt Thái Lan.

Đáng chú ý, Việt Nam xếp thứ 2 trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình thấp, sau Ấn Độ, và nằm trong số ít nền kinh tế có thành tích vượt trội so với mức độ phát triển suốt 15 năm liên tiếp. Đây là minh chứng cho hiệu quả trong việc chuyển hóa nguồn lực đầu vào thành kết quả đầu ra đổi mới sáng tạo.

Theo báo cáo, Việt Nam tiếp tục cải thiện ở nhóm chỉ số đầu vào đổi mới sáng tạo, tăng 3 bậc so với năm 2023, từ vị trí 53 lên 50. Các trụ cột được ghi nhận tiến bộ rõ rệt gồm: Thể chế, Trình độ phát triển thị trường và Trình độ phát triển doanh nghiệp. Cụ thể, sự ổn định của chính sách kinh doanh tăng 14 bậc (hạng 28), mức thuế quan bình quân tăng 28 bậc (hạng 20), và tỷ lệ đồng xuất bản giữa viện, trường và doanh nghiệp tăng 15 bậc (hạng 51).

Về đầu ra đổi mới sáng tạo, dù giảm 1 bậc so với năm 2024 (từ 36 xuống 37), Việt Nam vẫn duy trì kết quả cao hơn nhóm đầu vào. Các chỉ số nổi bật bao gồm: đơn đăng ký sáng chế quốc tế (tăng 17 bậc, hạng 74), mức độ phức tạp sản xuất và xuất khẩu (tăng 9 bậc, hạng 52), và hoạt động phần mềm nguồn mở trên GitHub (tăng 8 bậc, hạng 48).

Đặc biệt, Việt Nam dẫn đầu thế giới ở ba hạng mục: nhập khẩu công nghệ cao, xuất khẩu công nghệ cao và xuất khẩu hàng hóa sáng tạo. Ngoài ra, Việt Nam cũng nằm trong top 10 toàn cầu về tốc độ tăng năng suất lao động (hạng 4), số lượng ứng dụng điện thoại thông minh được phát triển (hạng 7) và tỷ lệ chi nghiên cứu – phát triển do doanh nghiệp trang trải (hạng 8).

Bên cạnh những điểm sáng, báo cáo cũng chỉ ra một số thách thức lớn. Đó là chất lượng quy định pháp luật (hạng 95), chi cho giáo dục so với GDP (hạng 116), tỷ lệ học sinh/giáo viên trung học còn cao (hạng 107), cùng với tình trạng suy giảm chỉ số hạ tầng ICT và đầu tư mạo hiểm. Các chỉ số về xuất khẩu dịch vụ ICT, công bố khoa học, bản quyền tác giả và dịch vụ sáng tạo cũng còn hạn chế.

Từ vị trí 59 vào năm 2016 đến nay, Việt Nam đã cải thiện liên tục để đạt thứ hạng 44 trong năm 2025. WIPO đánh giá Việt Nam là một trong 9 quốc gia thu nhập trung bình có tốc độ cải thiện thứ hạng nhanh nhất trong hơn một thập kỷ qua, cùng với Trung Quốc, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Philippines, Indonesia, Iran, Ma-rốc và Albania.

Với những kết quả trên, Việt Nam tiếp tục được xem là điểm sáng của khu vực và thế giới trong việc tận dụng đổi mới sáng tạo như động lực cho tăng trưởng và phát triển bền vững.

Nguồn: Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương tổng hợp