Ngày 6/10/2025, Chính phủ Indonesia đã ban hành Nghị định số 5 năm 2025 của Bộ Đầu tư, quy định giảm mức vốn góp tối thiểu đối với các công ty trách nhiệm hữu hạn có vốn đầu tư nước ngoài (PT PMA) từ 10 tỷ Rupiah (tương đương 640.000 USD) xuống còn 2,5 tỷ Rupiah (tương đương 160.000 USD).

Đây được xem là động thái mới của Indonesia nhằm thu hút đầu tư nước ngoài trong bối cảnh cạnh tranh thu hút vốn tại khu vực ASEAN ngày càng gay gắt. Tuy nhiên, mức tổng vốn đầu tư tối thiểu cho mỗi dự án vẫn được giữ nguyên ở mức 10 tỷ Rupiah nhằm đảm bảo định hướng thu hút các dự án có quy mô lớn và tiềm năng tăng trưởng dài hạn.

Nới lỏng điều kiện gia nhập thị trường

Hiện nay, Indonesia đã tách bạch rõ ràng giữa “vốn góp thực tế” và “kế hoạch đầu tư” trong chính sách thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Điều này cho phép doanh nghiệp linh hoạt hơn trong việc phân bổ nguồn lực tài chính phù hợp với tiến độ triển khai dự án.

Cụ thể, vốn góp thực tế là phần vốn của cổ đông được nộp vào tài khoản công ty tại thời điểm thành lập, dùng để thể hiện năng lực tài chính ban đầu của doanh nghiệp. Trong khi đó, kế hoạch đầu tư là tổng giá trị dự án đã đăng ký trên hệ thống theo quy định của Indonessia, bao gồm toàn bộ chi phí dự kiến trong suốt quá trình triển khai.

Các khoản chi phí có thể tính vào kế hoạch đầu tư gồm: nghiên cứu khả thi, phí cấp phép, máy móc thiết bị, phương tiện vận tải và vốn lưu động. Riêng đất đai và công trình xây dựng không được tính vào giá trị đầu tư, ngoại trừ một số ngành đặc thù như bất động sản, nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản.

Việc phân định hai khái niệm này giúp doanh nghiệp giảm áp lực tài chính ban đầu, đồng thời cho phép doanh nghiệp điều phối dòng vốn linh hoạt theo từng giai đoạn thực hiện, thay vì phải nộp toàn bộ số tiền ngay từ khi thành lập công ty. 

Tiệm cận chuẩn mực khu vực

Việc hạ thấp vốn góp tối thiểu giúp Indonesia tiến gần hơn với mặt bằng chung trong khu vực. Hiện Việt Nam chấp thuận dự án đầu tư nước ngoài với mức vốn tối thiểu khoảng 100.000 USD tùy thuộc vào lĩnh vực doanh nghiệp đầu tư. Thái Lan yêu cầu khoảng 80.000 USD, trong khi Malaysia dao động từ 105.000-210.000 USD. Philippines áp dụng mức 100.000 USD cho doanh nghiệp xuất khẩu và 200.000 USD cho doanh nghiệp nội địa. Singapore không quy định mức tối thiểu.

Với mức vốn góp mới, Indonesia hiện được đánh giá là một trong những thị trường dễ tiếp cận hơn về mặt thủ tục thành lập pháp nhân tại ASEAN, nhưng vẫn giữ được tiêu chí phân loại nhà đầu tư nước ngoài là doanh nghiệp quy mô lớn.

Bảo vệ doanh nghiệp trong nước và đảm bảo tuân thủ

Quy định mới này của Indonesia không làm thay đổi nguyên tắc bảo vệ doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs) trong nước. Các lĩnh vực kinh doanh dành riêng cho MSMEs vẫn không cho phép đầu tư nước ngoài hoặc yêu cầu hợp tác bắt buộc với đối tác trong nước, phải được đăng ký và theo dõi qua hệ thống theo quy định.

Ngoài ra, các ngành chịu sự quản lý chặt chẽ như ngân hàng, bảo hiểm và doanh nghiệp trong khu kinh tế đặc biệt vẫn áp dụng yêu cầu vốn cao hơn: ngân hàng tối thiểu 10 nghìn tỷ Rupiah (640 triệu USD), công ty bảo hiểm 150 tỷ Rupiah (9,6 triệu USD)...

Đối với các công ty đã thành lập trước đây và đã góp đủ 10 tỷ Rupiah, quy định không áp dụng hồi tố và vẫn được coi là tuân thủ đầy đủ.

Tăng cường giám sát và khuyến khích tuân thủ

Indonesia cũng yêu cầu vốn góp tối thiểu phải được duy trì trong doanh nghiệp ít nhất 12 tháng, trừ trường hợp được sử dụng hợp pháp cho hoạt động kinh doanh. Việc tuân thủ của doanh nghiệp sẽ được giám sát thông qua hệ thống báo cáo của Indonesia và báo cáo đầu tư định kỳ.

Doanh nghiệp tuân thủ đầy đủ các yêu cầu có thể đủ điều kiện hưởng các ưu đãi như: miễn/giảm thuế thu nhập, miễn thuế nhập khẩu, ưu đãi hải quan... Ngược lại, việc vi phạm có thể dẫn đến cảnh báo, đình chỉ giấy phép hoặc bị thu hồi ưu đãi.

Tác động chiến lược đối với nhà đầu tư

Việc giảm vốn góp tối thiểu mang lại nhiều linh hoạt hơn trong chiến lược huy động vốn của nhà đầu tư. Doanh nghiệp không cần huy động toàn bộ vốn ngay từ đầu mà có thể điều chỉnh theo nhu cầu thực tế và tốc độ triển khai. Điều này đặc biệt phù hợp với các lĩnh vực như công nghệ, dịch vụ và hạ tầng số khi các chi phí ban đầu chủ yếu là nhân sự và vận hành thay vì tài sản cố định.

Tuy nhiên, đối với những lĩnh vực cần vốn lớn như sản xuất hay khai thác tài nguyên, nhà đầu tư vẫn có thể lựa chọn góp nhiều hơn nếu cần tạo uy tín tín dụng hoặc theo yêu cầu đối tác.

Nhìn chung, chính sách mới được đánh giá là tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhà đầu tư, đồng thời vẫn duy trì được sự giám sát chặt chẽ, qua đó đảm bảo hiệu quả thực chất và minh bạch trong hoạt động đầu tư nước ngoài tại Indonesia.

Nguồn: Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương tổng hợp