Sau gần 30 năm, Việt Nam đã và đang đóng vai trò quan trọng trong các sáng kiến và cơ chế hợp tác với tư cách là một thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), đặc biệt trong các lĩnh vực an ninh, kinh tế, văn hóa và phát triển bền vững...

Việt Nam đã và đang đóng vai trò quan trọng trong các sáng kiến và cơ chế hợp tác của ASEAN, đặc biệt trong các lĩnh vực an ninh, kinh tế, văn hóa và phát triển bền vững. Việt Nam đã ba lần đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN vào các năm 1998, 2010 và 2020, ghi dấu ấn đậm nét trong việc thúc đẩy đoàn kết nội khối và nâng cao vị thế quốc tế của ASEAN.

Trong lĩnh vực kinh tế, Việt Nam đã chủ động tham gia xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC), tạo điều kiện thúc đẩy thương mại nội khối và mở rộng hợp tác với các đối tác bên ngoài. Những hiệp định quan trọng như Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA) và Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) là minh chứng cho cam kết mạnh mẽ của Việt Nam đối với hội nhập kinh tế khu vực.

Hoạt động thương mại giữa Việt Nam và ASEAN luôn duy trì kết quả tích cực. Trong 11 tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và ASEAN đạt 76,3 tỷ USD, tăng 13,9% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang ASEAN đạt 33,8 tỷ USD, trong khi nhập khẩu đạt 42,4 tỷ USD.

Về đầu tư, các quốc gia ASEAN đã đầu tư 9,52 tỷ USD vào Việt Nam trong 11 tháng năm 2024, tăng 51,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, Singapore dẫn đầu khối ASEAN về vốn đầu tư tại Việt Nam với tổng vốn lên tới 9,13 tỷ USD, tiếp theo là Thái Lan với 178,52 triệu USD và Malaysia với 159,98 triệu USD,...

Nhận xét về mối quan hệ đặc biệt giữa Việt Nam và ASEAN, ông Phạm Quang Vinh, Nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Nguyên Trưởng Quan chức cao cấp (SOM) ASEAN của Việt Nam, nhận định rằng năm 2025 sẽ đánh dấu cột mốc tròn 30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN. Trong suốt thời gian qua, Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng vào các sáng kiến ASEAN về thương mại, đầu tư, an ninh và phát triển bền vững.

Đặc biệt, quan hệ giữa Việt Nam - ASEAN đã trải qua bốn giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên là xây dựng lòng tin. Thứ hai là bắt kịp hội nhập. Thứ ba là làm quen với phương cách ASEAN. Giai đoạn hiện tại cùng nhau xây dựng tương lai, hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững và thực chất.

ASEAN đang đối mặt với cả thách thức và cơ hội lớn khi nằm ở vị trí trung tâm của khu vực địa chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, nơi hội tụ của các nền kinh tế chủ chốt toàn cầu. Điều này tạo ra áp lực cạnh tranh gay gắt nhưng cũng mở ra cơ hội hợp tác sâu rộng về kinh tế và chính trị. Nhờ các cơ chế hợp tác khu vực đặc thù, ASEAN không chỉ tăng cường liên kết nội khối mà còn kết nối hiệu quả với các đối tác quan trọng trên toàn cầu, giữ vững vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực đang định hình.

Trong bối cảnh xu hướng phát triển bền vững ngày càng trở thành yêu cầu tất yếu, ASEAN có lợi thế đặc biệt nhờ hầu hết các quốc gia thành viên sở hữu đường bờ biển dài, tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy sáng kiến kinh tế biển xanh. Sáng kiến này không chỉ giới hạn trong các lĩnh vực truyền thống như khai thác hải sản mà còn mở rộng sang các ngành quan trọng khác như logistics, vận tải biển, văn hóa và du lịch. Đây là cơ hội để ASEAN khai thác hiệu quả tiềm năng biển, đồng thời giải quyết các thách thức lớn như ô nhiễm môi trường và suy thoái hệ sinh thái biển.

Việt Nam đang tích cực tham gia sáng kiến kinh tế biển xanh thông qua việc xây dựng và thực hiện các chính sách phát triển phù hợp. Theo các chuyên gia, đây sẽ là động lực quan trọng giúp toàn khu vực chuyển đổi mô hình kinh tế một cách hiệu quả. Đến năm 2025, ASEAN được kỳ vọng sẽ đưa ra các kế hoạch hành động cụ thể để phát huy tối đa tiềm năng này, góp phần thúc đẩy tăng trưởng bền vững và bảo vệ môi trường khu vực.

DỰ BÁO TĂNG TRƯỞNG GDP CỦA VIỆT NAM NĂM 2025

Oxford Economics dự báo GDP của Việt Nam được sẽ đạt mức tăng trưởng là 6,7% trong năm 2024 và 6,5% vào năm 2025, nhờ vào nền tảng vững chắc của ngành chế biến chế tạo và sự phục hồi mạnh mẽ của nhu cầu nội địa. Động lực chủ yếu cho tăng trưởng trong năm tới vẫn đến từ xuất khẩu các sản phẩm chế biến, chế tạo. Nhìn vào biểu đồ có thể thấy tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam cao hơn các nước thuộc nhóm ASEAN-6.

Dự báo này khẳng định vị thế nổi bật của Việt Nam trong khu vực, với tốc độ tăng trưởng kinh tế vượt trội so với nhóm ASEAN-6, nhờ vào sức mạnh xuất khẩu và sự phục hồi nội địa vững chắc.