Trong bức tranh thương mại hàng hóa 5 tháng đầu năm 2025, khu vực ASEAN tiếp tục là một đối tác quan trọng của Việt Nam, với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 38 tỷ USD, tăng 10,4% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi số liệu xuất khẩu tăng nhẹ, Việt Nam ghi nhận số liệu nhập khẩu từ thị trường ASEAN tăng mạnh, lên tới 6,51 tỷ USD – tăng tới 67% so với mức 3,9 tỷ USD của cùng kỳ năm 2024.

Ảnh minh hoạ (Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam)

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang ASEAN trong 5 tháng đầu năm đạt 15,7 tỷ USD, tăng 3,2% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường xuất khẩu lớn nhất vẫn là Thái Lan (3,4 tỷ USD, tăng 3,5%), Philippines (2,49 tỷ USD, giảm 2%), Indonesia (2,37 tỷ USD, giảm 7,1%) và Malaysia (2,15 tỷ USD, giảm 0,9%). Đáng chú ý, xuất khẩu sang Lào tăng đột biến 144,7%, đạt 583 triệu USD – mức tăng cao nhất trong toàn khối. Một số thị trường khác như Singapore (2,33 tỷ USD, tăng 10,3%) và Campuchia (2,25 tỷ USD, tăng 4,5%) cũng đạt mức tăng tích cực.

Ở chiều ngược lại, nhập khẩu từ ASEAN lên tới 22,2 tỷ USD, tăng 16,2% so với cùng kỳ năm trước. Thái Lan là nguồn cung lớn nhất với kim ngạch đạt 5,24 tỷ USD (tăng 14,3%), tiếp theo là Indonesia (4,83 tỷ USD, tăng 24,8%) và Malaysia (4,17 tỷ USD, tăng 1,5%). Nhập khẩu từ Campuchia tăng mạnh 31,2% lên 3,23 tỷ USD. Trong khi đó, nhập khẩu từ Singapore đạt 2,48 tỷ USD (tăng 14,6%), từ Lào tăng 80,9% đạt 979 triệu USD và từ Brunei tăng 11,1% đạt 195 triệu USD. Riêng Myanmar ghi nhận mức giảm mạnh 31%, còn 87 triệu USD.

So với bức tranh thương mại chung, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2025 đạt 355,79 tỷ USD, tăng 15,7% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu đạt 180,23 tỷ USD (tăng 14%), nhập khẩu đạt 175,56 tỷ USD (tăng 17,5%), giúp cán cân thương mại duy trì xuất siêu ở mức 4,67 tỷ USD. Tuy nhiên, riêng với ASEAN, Việt Nam lại đang nhập siêu lớn thứ ba, sau Trung Quốc (45,9 tỷ USD) và Hàn Quốc (12,3 tỷ USD).

Việc gia tăng nhập siêu từ ASEAN trong bối cảnh toàn nền kinh tế xuất siêu cho thấy sự phụ thuộc ngày càng rõ nét vào nguyên liệu, máy móc, linh kiện và hàng hóa trung gian từ khu vực này, phục vụ sản xuất và xuất khẩu. Đây là điều dễ hiểu khi nhóm hàng cần nhập khẩu bao gồm thiết bị, linh kiện, nguyên phụ liệu phục vụ sản xuất chiếm đến 89% tổng kim ngạch nhập khẩu cả nước trong 5 tháng đầu năm.

Tuy cán cân thương mại với ASEAN đang thâm hụt, nhưng khu vực này vẫn là đối tác có vai trò chiến lược trong chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu. Trong bối cảnh Việt Nam đang triển khai nhiều Hiệp định thương mại tự do như Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), việc tăng cường kết nối, khai thác dư địa thị trường nội khối ASEAN một cách hiệu quả hơn sẽ là giải pháp quan trọng để cân bằng lại cán cân thương mại trong thời gian tới.