Ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) đang trở thành động lực tăng trưởng quan trọng của ASEAN nhờ dân số hơn 670 triệu người, thu nhập tăng và đô thị hóa nhanh. Indonesia, Philippines, Việt Nam, Thái Lan, Malaysia và Singapore đều ghi nhận nhu cầu tiêu dùng mạnh, trong khi các thị trường như Campuchia, Lào, Brunei và Myanmar tiếp tục mở rộng. Hội nhập khu vực thông qua Hải quan ASEAN (ACTS), Công nhận lẫn nhau đối với doanh nghiệp ưu tiên (AAMRA), thương mại điện tử và thanh toán số giúp giảm chi phí và tăng kết nối. Cùng với nhu cầu toàn cầu về hàng giá cạnh tranh và bền vững, ASEAN có cơ hội trở thành trung tâm FMCG lớn trong tương lai.

Ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) đang nổi lên như một động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của ASEAN, nhờ dân số đông hơn 670 triệu người của khu vực, thu nhập cải thiện và mức độ đô thị hóa tăng nhanh. Với quy mô GDP toàn khối vượt 3,9 nghìn tỷ USD, ASEAN tiếp tục được xem là một trong những thị trường tiêu dùng hấp dẫn nhất thế giới. Năm 2025, tăng trưởng giá trị FMCG của khu vực đạt hơn 4%, cao hơn mức trung bình châu Á, thể hiện sức tiêu dùng mạnh và khả năng phục hồi tốt trước biến động toàn cầu.

Các thị trường trong ASEAN đều ghi nhận đà tăng trưởng tích cực. Indonesia, nền kinh tế đông dân nhất khu vực, tiếp tục dẫn dắt nhu cầu FMCG với sự phổ biến của nhiều thương hiệu nội địa và thương mại điện tử tăng trưởng nhanh. Philippines thúc đẩy ngành FMCG nhờ công nghiệp chế biến thực phẩm quy mô lớn và nhu cầu tiêu dùng ổn định. Việt Nam nổi bật với xu hướng “cao cấp hóa” sản phẩm, thúc đẩy thị trường FMCG trị giá 24–28 tỷ USD. Thái Lan duy trì vai trò là trung tâm chế biến thực phẩm xuất khẩu lớn, trong khi Malaysia giữ vững vị trí dẫn đầu trong ngành hàng Halal. Singapore tiếp tục là trung tâm đổi mới sáng tạo, R&D và logistics của khu vực. Các thị trường đang lên như Campuchia, Lào, Brunei và Myanmar cũng cho thấy nhu cầu tiêu dùng tăng đáng kể, hoàn thiện bức tranh năng động của khu vực.

Quá trình hội nhập kinh tế khu vực đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của ngành FMCG. Các sáng kiến như Hệ thống quá cảnh Hải quan ASEAN (ACTS), Công nhận lẫn nhau đối với doanh nghiệp ưu tiên (AAMRA), thúc đẩy thương mại điện tử xuyên biên giới và thanh toán số đã giúp giảm chi phí giao dịch, đơn giản hóa thủ tục và tăng khả năng kết nối chuỗi cung ứng. Điều này đặc biệt quan trọng đối với FMCG, lĩnh vực cần tốc độ phân phối nhanh, chi phí ổn định và khả năng tiếp cận thị trường rộng.

Trong bối cảnh toàn cầu ưu tiên đa dạng hóa nguồn cung và nhu cầu về sản phẩm mang bản sắc văn hóa, có giá cạnh tranh, các doanh nghiệp FMCG ASEAN đang đứng trước cơ hội mở rộng đáng kể trên thị trường quốc tế. Thực phẩm chế biến, đồ uống, sản phẩm Halal, hàng chăm sóc cá nhân và các sản phẩm bền vững là nhóm hàng có tiềm năng lớn. Những tên tuổi như Vinamilk, Indomie, Thai Union hay F&N cho thấy doanh nghiệp ASEAN hoàn toàn có khả năng cạnh tranh và xây dựng thương hiệu toàn cầu.

Để nâng cao năng lực cạnh tranh, ASEAN cần tiếp tục hài hòa hóa các tiêu chuẩn liên quan đến an toàn thực phẩm, ghi nhãn, bao bì và tiêu chuẩn Halal; thúc đẩy logistics và thương mại điện tử; tăng cường truy xuất nguồn gốc; và hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đáp ứng yêu cầu xuất khẩu. Cùng với đó, xu hướng tiêu dùng bền vững tạo ra dư địa lớn cho các sản phẩm thân thiện môi trường, bao bì tái chế và chuỗi cung ứng carbon thấp.

Nhìn chung, với tiềm năng thị trường lớn, doanh nghiệp nội địa ngày càng mạnh và tiến trình hội nhập khu vực được đẩy nhanh, ASEAN có cơ hội trở thành trung tâm FMCG có sức ảnh hưởng toàn cầu trong những năm tới. Nếu tận dụng tốt lợi thế và tiếp tục thúc đẩy liên kết khu vực, ngành FMCG sẽ là một trong những trụ cột quan trọng đưa ASEAN vươn lên trong chuỗi giá trị thế giới.

Nguồn: Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương tổng hợp